Αν η Ιστορία έχει την ενοχλητική τάση να επαναλαμβάνεται, πουθενά δεν είναι πιο αληθές αυτό από την επικράτεια των κακών στρατηγών!
Κι ενώ η ανθρώπινη πολεμική περιπέτεια είναι γεμάτη από στρατιωτικές αποτυχίες και γκάφες ολκής, αυτοί οι τραγικοί στρατιωτικοί ηγέτες έκαναν τη μεγάλη διαφορά, καθώς βρέθηκαν σε αναπάντεχη θέση να πρέπει να αποδείξουν πόσο ανίκανοι είναι σε όρους τακτικής μάχης.
Με τον αριθμό των μη αποτελεσματικών -για να το πούμε κομψά- επιτελαρχών να είναι πραγματικά υψηλότατος στα χρονικά του πολέμου, εμείς θα περιοριστούμε στην εποχή της πυρίτιδας, της σύγχρονης πολεμικής ιστορίας δηλαδή.
Και βέβαια αυτούς τους στρατηγούς δεν μπορείς να μην τους μνημονεύσεις…
William Hull - Αμερικανικός Πόλεμος για την Ανεξαρτησία
Ήταν στις 16 Αυγούστου 1812 όταν ο στρατηγός του αμερικανικού στρατού αναγκάστηκε να παραδώσει το Οχυρό Ντιτρόιτ σε υποδεέστερη αριθμητικά αγγλική δύναμη. Το αμερικανικό στράτευμα μετρούσε κάπου 2.100 άντρες, την ώρα που η κοινή δύναμη Βρετανών και γηγενών Ινδιάνων δεν έφτανε πάνω από τους 1.300 στρατιώτες. Για την κακή του τακτική, ο στρατηγός πέρασε από στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε θάνατο, αν και έλαβε χάρη λίγο αργότερα από τον πρόεδρο Μάντισον.
Το λάθος του Hull ήταν να υπερεκτιμήσει τη δύναμη του αντιπάλου, παρά το προφανές ότι ήταν λιγότεροι, και οι ιστορικοί της εποχής έκαναν λόγο για έναν ηλικιωμένο στρατιωτικό που δεν είχε πια θέση στη μάχιμη διοίκηση. Και βέβαια η παράδοση του Οχυρού Ντιτρόιτ ήρθε αμέσως μετά την αποτυχημένη εισβολή του στον Καναδά, η οποία είχε κάθε τύχη να καρποφορήσει αν δεν ήταν τόσο παροιμιωδώς ανίκανος…
Maurice Gamelin - Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Άλλη μια στρατιωτική «διάνοια», ο Gamelin ήταν επικεφαλής της γαλλικής άμυνας στο ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο άσος της πολεμικής τακτικής επέμενε πεισματικά να κρατά τις δυνάμεις του στις φημισμένες Γραμμές Μαζινό, παρά το γεγονός ότι οι Ναζί περνούσαν στο γαλλικό έδαφος από το Βέλγιο. Ο Gamelin πίστεψε πράγματι ότι η κύρια γερμανική επίθεση ήταν στην ουσία αντιπερισπασμός(!), ένα τραγικό λάθος που έφερε τη ναζιστική μπότα μια ώρα αρχύτερα στη Γαλλία…
Sir Ian Hamilton - Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Όταν ένας στρατηγός ασχολείται με την ποίηση περισσότερο από τα αιματοβαμμένα χαρακώματα, τότε το πράγμα είναι σαφές πού πάει! Κι έτσι ο βρετανός στρατηγός δεν χαρακτηρίστηκε αρκετά αδίστακτος για να κάνει τη δουλειά στις απαιτητικές μάχες του Δυτικού Μετώπου κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αντ’ αυτού, το επιτελείο τού εμπιστεύτηκε τη Μεσόγειο και τον εξουσιοδότησε με την εισβολή στην Τουρκία και την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Τι έκανε το τζιμάνι;
Πρώτα επιχείρησε να πάρει τα Δαρδανέλια μόνο με τον στόλο, κάτι που έφερε τον όλεθρο και την καταστροφή στη θαλάσσια επιχείρηση. Κατόπιν στρατοπέδευσε τις χερσαίες δυνάμεις του στην Καλλίπολη (Εκστρατεία της Καλλίπολης / Μάχη του Τσανάκαλε), σε μια τόσο καταστροφική μάχη που ακόμα μνημονεύεται ως συνώνυμο της στρατιωτικής αποτυχίας, κοστίζοντας ταυτοχρόνως στον Ουίνστον Τσόρτσιλ την κυβερνητική θέση του στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού!
Από τους 568.000 Συμμάχους που πήραν μέρος στην Εκστρατεία της Καλλίπολης, οι 252.000 μετατράπηκαν σε απώλειες, ένας αριθμός που παραμένει εντυπωσιακότατος παρά τα υψηλά νούμερα του Α’ Παγκοσμίου. Οι Σύμμαχοι αποσύρθηκαν τελικά από τις βλέψεις στα Δαρδανέλια, κάτι που στοίχισε φυσικά στον Hamilton τη θέση του…
Arthur Percival - Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Στον αντιστράτηγο χρεώνεται η αποτυχημένη Μαλαισιανή Εκστρατεία εκεί στις αρχές του Β’ Παγκοσμίου. Παρά το γεγονός ότι τα στρατεύματα της Κοινοπολιτείας ήταν σαφώς υπέρτερα, οι αγγλικές δυνάμεις θερίζονταν συνεχώς από τη μικρή ιαπωνική δύναμη των 30.000 αντρών. Έχοντας λοιπόν ήδη χάσει 138.000 άντρες (νεκροί και αιχμάλωτοι πολέμου), ο Percival παράκουσε επιδεικτικά τις εντολές του Ουίνστον Τσόρτσιλ για συνέχιση της βρετανικής αντίστασης και παρέδωσε το νησιωτικό οχυρό της Σιγκαπούρης αμαχητί στον εχθρό, ένα μέρος δηλαδή τόσο καλά προστατευμένο που είχε ονομαστεί «Το Γιβραλτάρ του Ειρηνικού»!
Η παράδοση της Σιγκαπούρης ήταν η ηχηρότερη συνθηκολόγηση στην πολεμική ιστορία της Βρετανίας και έγινε σχεδόν χωρίς μάχη. Και σαν να μην έφταναν οι άθλιοι τακτικισμοί του, στον Percival είχε ανατεθεί προσωπικά ο σχεδιασμός για την άμυνα της Σιγκαπούρης ήδη από το 1936…
John French - Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο αρχιστράτηγος του βρετανικού στρατού ήταν ο κύριος επικεφαλής της βρετανικής πολεμικής περιπέτειας στην Ευρώπη κατά τον Α’ Παγκόσμιο και θα είχε απαλλαχθεί από τα καθήκοντά του ήδη από το 1914 αν δεν ήταν η παρέμβαση του γάλλου στρατηγού Ferdinand Foch. Όπως ξέρουμε, ο πόλεμος δεν πήγαινε και πολύ καλά για τους Συμμάχους όσο ο French διοικούσε το στράτευμα, με τον ίδιο όχι μόνο να μην αναλαμβάνει καμία ευθύνη για τις στρατιωτικές του αποτυχίες, αλλά να κατηγορεί τόσο τους συμμαχικούς στρατηγούς όσο και τους πολιτικούς της χώρας του!
Τελικά στον αρχιστράτηγο δόθηκαν δύο επιλογές, ή να παραιτηθεί ήσυχα-ήσυχα ή να καθαιρεθεί ατιμωτικά. Ο French επέλεξε το πρώτο κι έτσι μετατέθηκε σε άλλο πόστο, μακριά από την πολεμική περιπέτεια της πατρίδας του…
George Armstrong Custer - Αμερικανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των Ινδιάνων
Παρά το γεγονός ότι το ξέσπασμα της εμφύλιας σύρραξης των ΗΠΑ τον έκανε να προαχθεί σε ταξίαρχο στην τρυφερή ηλικία των 23 ετών, ως ένας από τους νεότερους στρατηγούς της Συνομοσπονδίας, τα πράγματα δεν πήγαν εξίσου καλά για τον διαβόητο στρατηγό στην Άγρια Δύση και στις αιματοβαμμένες εκστρατείες του κατά των αυτοχθόνων Αμερικανών. Έχοντας ήδη σφαγιάσει άμαχο πληθυσμό, έχοντας κατακρεουργήσει γυναικόπαιδα, θεώρησε πως θα μπορούσε να κάνει εύκολα το ίδιο και σε έναν μεγάλο καταυλισμό Ινδιάνων Σιου κοντά στον Ποταμό Little Bighorn, υποεκτιμώντας καθοριστικά τη δύναμη των γηγενών.
Μέχρι και τα πυροβόλα του αμερικανικού στρατού αρνήθηκε να πάρει μαζί του, που θα έκαναν τη μάχη παιχνιδάκι, τέτοια ήταν η αλαζονεία του. Κι έτσι κατάφερε να θέσει τόσο τον εαυτό του όσο και το σύνολο της δύναμής του σε αφανισμό, ένας άθλος που ακόμα και οι χειρότεροι των χειροτέρων της λίστας μας απέτυχαν να επαναλάβουν…
Ambrose Burnside - Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος
Η ηγεσία του Burnside κατά τη διάρκεια της εμφύλιας σύρραξης των ΗΠΑ ήταν το λιγότερο απογοητευτική. Οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες του στη μάχη θα έπρεπε να τον είχαν κάνει να καταλάβει ότι όφειλε να αρνηθεί την προεδρική παραγγελία να αναλάβει την ηγεσία του στρατού των Βορείων, πόσο μάλλον να αποτρέψει τον Λίνκολν από το να του παραδώσει την αρχιστρατηγία των δυνάμεων, εκεί μάλιστα που είχαν αποτύχει σαφώς ένδοξοι στρατηγοί (McClellan και Pope).
Ο Burnside συνέχισε τις γκάφες, κατάφερε να αφανίσει τον στρατό του πολυάριθμες φορές και όταν τελικά οι αξιωματικοί του στράφηκαν εναντίον του, τους απείλησε με στρατοδικείο και έκατσαν στα αυγά τους. Τελικά απαλλάχθηκε από τα καθήκοντά του το 1863, όταν μέτρησε άλλη μια αποτυχημένη εισβολή, αν και δεν παύτηκε από τον στρατό, κρατώντας πια θέσεις γραφείου σε Οχάιο, Κεντάκι, Ιντιάνα και Ιλινόις. Κι εκεί, κάτω από τη διοίκησή του, έγινε έγκλημα οποιαδήποτε αναφορά κατά του πολέμου, φυλακίζοντας γερουσιαστές και κλείνοντας την εφημερίδα «Chicago Times»!
Τέτοιες ήταν οι πράξεις του στη γραφειοκρατία που σύντομα τον επανέφεραν στην ενεργό δράση, για να μετρήσει άλλη μια επανάληψη των αποτυχιών του, που τον έφερε οριστικά πια εκτός επιτελείου. Παρά το γεγονός ότι καθαιρέθηκε, το Κογκρέσο τον αθώωσε τελικά, αν και οι μάχιμες μέρες του είχαν περάσει πλέον ανεπιστρεπτί…
Joseph Joffre - Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Ο γαλλικός λαός είχε την ατυχία να τον έχει επικεφαλής του στρατού του στο ξέσπασμα του Μεγάλου Πολέμου, κι αυτό γιατί -για άγνωστο λόγο- απέκτησε τον έλεγχο των γαλλικών δυνάμεων παρά το γεγονός ότι δεν είχε διοικήσει ποτέ στρατιωτική δύναμη, ούτε στην πραγματικότητα ούτε και σε άσκηση επί χάρτου! Ο κακός προγραμματισμός του, η περιφρόνηση που έδειχνε στους Συμμάχους, η υποεκτίμηση των Γερμανών και η εξάρτηση από τους Ρώσους λίγο έλειψε να στερήσουν στους Γάλλους τον πόλεμο!
Για κάθε πρόβλημα που αντιμετώπιζε, έβρισκε την ιδανική λύση για τα δικά του συμφέροντα, σκιαγραφώντας έτσι την απόλυτη συνταγή της αποτυχίας. Ο τύπος έφτασε να ισχυριστεί ότι το θάρρος και η ανδρεία μπορούσαν να νικήσουν τους μεγαλύτερους αριθμούς και τα πανίσχυρα όπλα, βάζοντας σκοπό να το αποδείξει! Κι αν δεν ήταν εξίσου ανεπαρκείς οι αντίπαλοι στρατηγοί στο ξέσπασμα του πολέμου, οι Γάλλοι θα είχαν χάσει και θα έχαναν μάλιστα νωρίς-νωρίς και εύκολα. Ο Joffre αντικαταστάθηκε το 1916, όχι βέβαια προτού προαχθεί τιμητικά, αν και δεν θα ξαναδιοικούσε ποτέ στη ζωή του…
Antonio Lopez de Santa Anna - Αμερικανο-Μεξικανικός Πόλεμος
Εδώ μιλάμε για στρατηγό με παραλήρημα μεγαλείου! Ο τύπος αυτοαποκαλούνταν «Ναπολέων της Δύσης», αν και λίγα κοινά είχε με τον φοβερό στρατηλάτη. Το 1836, για παράδειγμα, κατάφερε να χάσει στο Άλαμο τους 600 από τους 3.100 στρατιώτες του, κι αυτό από μια πενιχρή δύναμη 189 Αμερικανών. Κατόπιν, οι 910 εναπομείναντες Αμερικανοί νίκησαν τους 1.360 άντρες του, κοστίζοντας στη χώρα του το Μεξικανικό Τέξας. Για να μην τα πολυλογούμε, ο Santa Anna έχασε κάθε (μα κάθε) μάχη που έδωσε στη διάρκεια του Αμερικανο-Μεξικανικού Πολέμου (1846-1848).
Κι ενώ ως στρατηγός ήταν πραγματικά ανίκανος, του πιστώνεται η εισαγωγή στην Αμερική της τσίχλας! Ζώντας σε κατάσταση εξορίας στο Στέιτεν Άιλαντ της Νέας Υόρκης, ο 74χρονος στρατιωτικός εισήγαγε ένα είδος γόμας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του καουτσούκ. Κι ενώ η τσίχλα ήταν αποτυχημένο υποκατάστατο για το λάστιχο (σαν τον ίδιο δηλαδή), αυτό αποτέλεσε πράγματι τη βάση για την τσιχλόφουσκα. Κάτι ήταν κι αυτό!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου