Κυπριακή διάλεκτος και προφορά.

       Το τί είναι «σωστό» και τί είναι «λάθος» σε μια γλώσσα είναι ένα θέμα, για το οποίο μπορούμε να μιλούμε μέρες ατελείωτες. Όμως, για συμβατικούς και πρακτικούς λόγους ευρύτερης επικοινωνίας τα γλωσσικά στοιχεία οριοθετήθηκαν σε κατηγορίες από κορυφαίους γλωσσολόγους και συναφείς επιστήμονες. Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ αν υπάρχουν ανώτερες και κατώτερες γλώσσες ; Η αγγλική γλώσσα είναι καλύτερη από την κυπριακή; Αν ναι, ποιος το λέει και με ποια επιχειρήματα; Πολλές φορές ακούμε να μας διορθώνουν τον προφορικό λόγο, γιατί τάχα δεν μιλούμε σωστά με την εντύπωση ότι πρέπει να μιλούμε την νεοελληνική γλώσσα.

Νεοελληνική είναι η γλώσσα στο σύνολο της οποίας εντάσσονται όλες οι νεοελληνικές διάλεκτοι όπως για παράδειγμα η κυπριακή, η κρητική και η μακεδονική. Σε καμία γλώσσα του κόσμου δεν υπάρχει ανωτερότητα και κατωτερότητα. Άλλος είναι ο πλούτος και το λεξιλόγιο και άλλο πράγμα ο προφορικός λόγος. Ο γραπτός λόγος αποτελεί εξέλιξη του προφορικού. Μιλούμε την κυπριακή διάλεκτο και γράφουμε στην νεοελληνική. Η κυπριακή διάλεκτος έχει μια μακρά ιστορία από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι τις μέρες μας. Ακουστά θα έχουμε το κυπριακό συλλαβάριο. Από τόπο σε τόπο ακούμε διαφορετικές προφορές αρκετών λέξεων, φαινόμενο το οποίο καθιστά αρκετά δύσκολο την γραπτή αποτύπωσή των. Υπάρχουν βέβαια και αρκετοί Κύπριοι λογοτέχνες που έγραψαν στην κυπριακή, αλλά εδώ μιλούμε σε ένα γενικό επίπεδο. 

Οι διαφορετικές προφορές μας προκαλούν θαυμασμό και διερωτόμαστε πώς μιλάνε κάποιοι με αυτόν τον τρόπο. Και τότε αποκαλούμε τον άλλο «χώρκατο», στοιχείο το οποίο θεωρείται λαθεμένο. Ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε φυσικοί ομιλητές της διαλέκτου μας και όχι διορθωτές. Αναμφισβήτητα, σε μια συνάντησή μας με κάποιο επώνυμο πρόσωπο επιχειρούμε να μιλήσουμε «σωστά» και τότε δυσκολευόμαστε να αρθρώσουμε δύο προτάσεις. Και αυτό το κάνουμε, επειδή θα θεωρηθεί τάχα ντροπή και κατωτερότητα αν μιλήσουμε στα κυπριακά. Σκεφτήκαμε ποτέ ότι όσο πιο γρήγορα ομιλούμε τόσο πιο πολλές συλλαβές ενδέχεται να παραλείπονται στον προφορικό λόγο; Ο χρόνος καταμέτρησης της προφοράς με συγκεκριμένα όργανα είναι δύσκολο να αποτυπωθεί προκειμένου να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι ο ένας μιλάει αργά, άρα σωστά, και ο άλλος γρήγορα, επομένως, λάθος. Οι Κινέζοι μας φαίνεται ότι μιλούν γρήγορα, αλλά οι πλείστες του λέξεις αποτελούνται μόνο από δύο συλλαβές! Στην Κύπρο μόνο και μόνο για λόγους προβολής και κομπασμού εύκολα αποκαλούμε τον άλλο αμόρφωτο μόνο και μόνο της προφοράς του. Ο γεωργός και ο κτίστης δεν μπορούν να μιλήσουν σωστά, γιατί δεν έχουν πάει σχολείο! Ενώ, όταν ένας πολιτικός εκφωνεί μιαν ομιλία, το πλήθος τον θαυμάζει και λέει: «εν πολλά καλός, μπράβο του», σάμπως και έχει το αλάθητο στον προφορικό λόγο.

Όσο για το συγκεκριμένο άρθρο είναι γραμμένο στην κοινή νεοελληνική γλώσσα, γιατί ευτυχώς – δυστυχώς αυτήν μας έχουν μάθει να γράφουμε μέχρι τώρα.

Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τo ιστολόγιο 365days-2blog και να τους συγχαρώ για την εξαιρετική δουλειά που κάνουν.

                                                                                  Λοΐζου Κωνσταντίνος.

                                                                                                                Κλασικός Φιλόλογος